Batavia kennen we allemaal wel: de hoofdstad van het voormalige Nederlands-Indië. Oud Batavia is echter nog niet zo bekend. Dit kleine gebied, ontstaan in 1619, heeft een oppervlakte van ongeveer 1,5 vierkante kilometer. Het is Oud Batavia dat Jakarta heeft gemaakt tot wat het nu is: de hoofdstad van de Republiek Indonesië.  

Een klein stukje geschiedenis


Onder het commando van Gouverneur-Generaal Jan Pieterszoon Coen, veroverde de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) in 1619 Jayakarta (nu Sunda Kelapa, de oude haven van Jakarta). Op de puinhopen van het verwoeste Jayakarta, begon de VOC met de opbouw van een nieuwe stad: Batavia.

Batavia begon zich verder naar het zuiden te ontwikkelen. Het eerste stukje Batavia - het gebied wat voorheen Jayakarta was - werd Oud Batavia genoemd (het huidige Kota Tua Jakarta).

In 1942 viel het Japanse leger Nederlands-Indië binnen. In dat jaar werd de naam Batavia gewijzigd in Jakarta.

In 1972 besloot Ali Sadikin, de toenmalige gouverneur van Jakarta, Oud Batavia te doen herleven. Zonder succes. Veel oude gebouwen uit Oud Batavia worden niet of nauwelijks onderhouden en liggen er tot nu toe verwaarloosd bij.

De vijf meest interessante locaties in Kota Tua: 


1. Lapangan Fatahillah


Breng allereerst een bezoek aan Lapangan Fatahillah (stadhuisplein). Hier vind je een aantal neo-klassieke gebouwen. Een geweldige plek om rond te wandelen en naar voorbijgangers te kijken. Lapangan Fatahillah weerspiegelt volgens Indonesiënu het hart van Jakarta.

Een drukte van belang op het Fatahillah Plein.

Op het stadhuisplein kun je een fiets huren om een rondje Kota Tua Jakarta te doen. Een foto van jezelf op een van deze kleurrijke fietsen mag natuurlijk niet ontbreken. Wij raden je aan een fiets te huren met gids. Het is namelijk een chaos op de Jakartaanse wegen, en het kan best gevaarlijk zijn als je de verkeerssituatie in Jakarta niet gewend bent.

Kleurrijke fietsen op het plein. Op de achtergrond het Fatahillah Museum.

2. Museum Fatahillah (Jakarta History Museum)


Het Fatahillah Museum (museum voor de geschiedenis van Jakarta) is gezeteld in het voormalige stadhuis van Batavia dat werd gebouwd onder het bewind van Gouverneur-Generaal Jan Pieterszoon Coen in 1620.

Het statige Fatahillah Museum. 

De functie van het het stadhuis veranderde met de tijd. Verschillende instanties zetelden hier: de Raad van Justitie, de Dai Nippon (het Japanse leger) en het Indonesische leger. Vanaf 1974 werd het gebouw in gebruik genomen als museum voor de geschiedenis van Jakarta.

Fatahillah Museum, het oudste gebouw in Jakarta. 

Het Fatahillah Museum is het oudste gebouw in Jakarta. Het museum herbergt veel erfstukken. Onder het museum ligt een ondergrondse gevangenis. Naar verluidt werden hier, ten tijde van de VOC, mensen gemarteld.

3. Museum Wayang


Het Wayang Museum staat op de plek waar vroeger 'De Oude Hollandsche Kerk' stond. De kerk die in 1640 werd gebouwd, kreeg na een grondige renovatie in 1733, een nieuwe naam: 'De Nieuwe Hollandsche Kerk'.

Een masker uit de collectie van het Wayang museum.

Er zijn verschillende versies over wat er daarna met de Nieuwe Hollandsche Kerk gebeurde. Zo zou de kerk met de grond gelijk zijn gemaakt door een hevige aardbeving. Wat restte was de binnentuin met de grafstenen van Nederlandse gouverneurs-generaal.

Een andere versie vertelt dat de kerk aan het begin van de negentiende eeuw werd afgebroken door Gouverneur-Generaal Daendels omdat hij van het materiaal een nieuwe stad wilde bouwen: Weltevreden, een voorstad van Batavia.

Grafstenen van Nederlandse gouverneurs-generaal.

Wat vaststaat is dat het logistieke bedrijf Geo Wehry & Co uit de puinhopen van de kerk een nieuw gebouw bouwde met een nieuwe functie: een opslagplaats. In 1936 werd de opslagplaats gekocht door het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen die er een nieuwe bestemming aan gaf, namelijk een museum met de naam 'Oud Batavia' dat weldra een nieuwe naam kreeg: Het Jakarta Historisch Museum.

In 1974 verhuisde het Jakarta Historisch Museum naar het voormalige Stadhuis van Batavia en kreeg de naam Museum Fatahillah.

Leren wayang poppen voor het schimmenspel.

Het bestuur in Jakarta besloot om het leegstaande gebouw waar het Jakarta Historisch Museum voorheen zetelde, in gebruik te nemen als museum voor wayang-poppen uit het traditionele poppen- en schimmenspel. Naast een collectie wayang poppen, vind je in dit museum ook de grafsteen van Gouverneur-Generaal Jan Pieterszoon Coen.

4. Toko Merah


Toko Merah (rode winkel) werd gebouwd in 1730 en deed oorspronkelijk dienst als de woning van Gouverneur-Generaal Gustaaf Willem van Imhoff. Het gebouw werd vervolgens in gebruik genomen door de marine academie.

Later werd het de woning van Oey Liauw Kong, Kapitein der Chinezen van Batavia. Hij opende in hetzelfde gebouw ook zijn winkel die hij rood schilderde. Sindsdien staat het gebouw bekend als Toko Merah, rode winkel.

'De rode winkel'.

Ook de Bank voor Indië en enkele bedrijven zetelden hier. En toen begon het verval...

Uiteindelijk hebben restauratiewerkzaamheden aan Kota Tua door het bestuur van Jakarta, én het enthousiasme van de inwoners van Jakarta om de overblijfselen uit het verleden, de Tempo Doeloe, in stand te houden, Toko Merah gered van de ondergang.

Tegenwoordig worden in het gebouw regelmatig conferenties gehouden. Er bevindt zich in het gebouw ook een galerie. Een aangename plek om de drukte van Jakarta te ontvluchten.

5. Sunda Kelapa


Sunda Kelapa is een heel interessante locatie. Hier ligt namelijk de oorsprong van Batavia, en de wortels van Jakarta, de hoofdstad van Indonesië. In het verleden streden verschillende lokale koninkrijken, Portugezen en Nederlanders om de macht over dit gebied. Ook speelde de haven Sunda Kelapa een belangrijke rol in de geschiedenis van de VOC.

De levendige haven Sunda Kelapa.

Tot op de dag van vandaag wordt de haven nog steeds gebruikt. Kleurrijke, traditionele Buginese schepen, de kapal phinisi, liggen netjes aangemeerd in de haven. De zeelieden zijn van 's ochtends vroeg tot laat in de middag druk in de weer. Sunda Kelapa is een levendige haven, vol bedrijvigheid.

Leuke eetgelegenheden:


1. Cafe Batavia

Cafe Batavia is een leuke plek om even rustig te zitten en te genieten van koele drankjes, of een kopje thee of koffie. Het interieur is schitterend. Even terug in de Tempo Doeloe. Alsof je in een tijdcapsule bent gestapt.

  

Op bepaalde avonden organiseert Cafe Batavia ook live muziek.

Wat betreft het eten, ieder heeft zijn/haar eigen smaak. Maar voor de locals is het eten in Cafe Batavia niet zo bijzonder.

Cafe Batavia is niet de goedkoopste plek om te eten of te drinken. Voor een eenvoudige maaltijd betaal je al gauw 25 euro per persoon. Maar, voor een goede locatie en een prachtige architectuur, is Cafe Batavia zeer zeker de moeite van een bezoek waard.

2. Kantin Mega Rasa

Zoek je een plek om lekker en goedkoop te eten, loop dan eens binnen bij Kantin Mega Rasa. Voor de architectuur moet je hier niet zijn; het is een kantine, een eenvoudige plek om te eten. Maar volgens de locals is het eten hier voortreffelijk, én goedkoper dan in Cafe Batavia. Voor een bedrag van 5 - 10 euro per persoon, krijg je hier een lekkere maaltijd.

3. Kleine hapjes

Ook voor traditionele hapjes uit Indonesië ben je op het Fatahillah Plein aan het juiste adres. Voor een klein bedrag koop je heerlijke snacks bij een van de vele verkopers op het plein.

Naar Kota Tua Jakarta:


Kota Tua Jakarta ligt in het gebied dat de Jakartanen 'daerah Kota' (stadsgebied) noemen. Kota Tua ligt tegenover station Jakarta Kota. Wil je snel en makkelijk deze locatie bereiken, neem dan een taxi. Een ritje met de taxi vanaf een hotel in het centrum van Jakarta naar Kota Tua kost je, als je niet in de file belandt, ongeveer € 10. Een taxi rit vanaf een hotel aan de rand van Jakarta naar Kota Tua kost je ongeveer € 20 - € 30.

De makkelijkste manier om in Kota Tua te komen, is het huren van een auto. Dit kan bij het hotel waar je verblijft. Voor een auto met chauffeur betaal je een prijs vanaf ongeveer € 50 voor een dag. Op deze manier kun je de hele stad verkennen. Vraag de receptie om meer informatie.

Zoek je spanning en avontuur? Ga dan eens met het openbaar vervoer: de bus, metromini (klein rood busje), mikrolet (nog kleiner dan de metromini), bajaj (kleine gemotoriseerde driewieler) en kopaja (soort metromini maar met de kleuren groen en wit). Bespreek voordat je aan dit avontuur begint eerst met de receptie van het hotel waar je verblijft over de mogelijkheden.