Zoek je iets anders en unieks om te doen in Jakarta? Bezoek dan begraafplaats Taman Pemakaman Umum Petamburan uit het Nederlandse koloniale tijdperk. Gebouwd in 1816, is het een van de oudste Nederlandse begraafplaatsen in Indonesië. 

De oudste begraafplaats in Indonesië (en naar verluidt ook de oudste ter wereld) is Kebon Jahe Kober, gebouwd in 1795. Kebon Jahe Kober is tegenwoordig in gebruik als museum met de naam Taman Prasasti, terwijl Petamburan tot op de dag van vandaag dienst doet als openbare begraafplaats.

In de verte zien we de wolkenkrabbers van Jakarta. 

Begraafplaats Petamburan ligt in Jati Petamburan, Centraal-Jakarta. Naar verluidt stonden er op deze locatie vroeger veel jati bomen (teakbomen). Het verhaal gaat ook dat er in dit gebied een bekende trommelspeler woonde die luisterde naar de naam Ki Tambur. Na zijn overlijden werd hij begraven onder een jati boom. Vandaar dat dit gebied in Centraal-Jakarta Jati Petamburan wordt genoemd.

Jati Petamburan was in de hoogtijdagen van Batavia een geliefde woonplek voor veel Fransen. Het textielmuseum (Museum Tekstil) dichtbij de begraafplaats, was vroeger de woning van een Fransman.

Belangrijkste trekpleister: mausoleum van Khouw Oen Giok


De belangrijkste trekpleister van Taman Pemakaman Umum Petamburan is het mausoleum van de Chinese zakenman Khouw Oen Giok dat midden op de begraafplaats staat.

Oen Giok Khouw was landheer van een grote rietsuikerplantage.

Khouw Oen Giok werd geboren op 13 maart 1874 in Batavia. Hij was landheer van Tambun, een grote rietsuikerplantage. De rijke zakenman bouwde zijn eigen marmeren mausoleum waarin hij later, wanneer hij zou komen te overlijden, begraven zou kunnen worden.

Marmer uit Italië


Het marmer voor het mausoleum liet hij overkomen uit Italië. Hij betaalde er in die tijd 200.000 gulden voor. Zijn graf zou veel duurder zijn dan het graf van de Amerikaanse miljardair Rockefeller.

Khouw overleed uiteindelijk in Ragaz, Zwitserland, op 1 juli 1927. Zijn lichaam werd overgebracht naar Batavia en werd begraven in het mausoleum in Taman Pemakaman Umum Petamburan. Ook zijn vrouw, die in 1957 overleed, ligt er begraven.

Khouw veranderde de volgorde van zijn namen


Het verhaal gaat dat Khouw Oen Giok er alles aan deed om op gelijke manier behandeld te worden als de blanke mensen in Nederlands-Indië. De Nederlandse koloniale regering voerde namelijk een discriminatief beleid waarbij Chinezen en andere bevolkingsgroepen ondergeschikt waren aan Nederlanders/Europeanen.

Khouw veranderde daarop de volgorde van zijn namen. Zijn familienaam, Khouw, plaatste hij achter zijn voornamen Oen Giok. Net zoals dat gewoon was bij Europeanen. Hij koos voor een mausoleum in plaats van een traditioneel Chinees graf. Dit deed hij om te laten zien dat hij op dezelfde voet stond als de Nederlandse bevolkingsgroep in Nederlands-Indië.

Het marmer voor de bouw van het mausoleum komt uit Italië.

Op begraafplaats Petamburan liggen veel Chinezen begraven die zijn overleden tijdens het Nederlandse koloniale bewind. Ook staat er een huisje op de begraafplaats waarin het as van Japanse burgers bewaard ligt die zijn overleden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tegenwoordig liggen er ook Indonesiërs begraven.

Petamburan is een geliefde plek voor fotografen.

Geliefde plek voor fotografen.

Wat wel jammer is, is dat de begraafplaats, net zoals veel andere interessante plekken in Indonesië, niet goed onderhouden wordt; het afval ligt her en der verspreid. Het prachtige mausoleum van OG Khouw ligt er onverzorgd bij en heeft duidelijk een grote schoonmaakbeurt nodig.

Temidden van torenhoge wolkenkrabbers


Desondanks heeft de begraafplaats in het hartje van de Indonesische hoofdstad iets unieks te bieden. Temidden van de torenhoge wolkenkrabbers, de files en de chaos van Jakarta, geven de hoge bomen op de begraafplaats bezoekers een aangename beschutting tegen de felle zon. Taman Pemakaman Umum Petamburan; een plek waar je serene rust kunt vinden.

De tuinman doet hard zijn best de begraafplaats schoon te houden van afval.