De bochtige weg leidt bergopwaarts. Het uitzicht is adembenemend. Af en toe haalt een groepje middelbare scholieren op motoren ons in. De leerlingen, nog gekleed in schooluniform, zijn net als het team van Indonesiënu op weg naar Kawah Kamojang, de krater van Kamojang in de provincie West-Java.

Grote buizen, werknemers die het terrein op- en afrijden, stoom uit de blustorens. Kawah Kamojang ligt in de buurt van de geothermische centrale van het Indonesische staatsbedrijf PT Pertamina.

De geothermische centrale van het Indonesische staatsbedrijf PT Pertamina.

De geschiedenis van de centrale gaat ver terug in de geschiedenis, naar de Nederlandse koloniale periode. Het waren de Nederlanders die hier vanaf 1926 experimenten uitvoerden met stoomboringen.

De Locomotief


De allereerste boring resulteerde in de zogeheten KMJ3-bron, die ook wel 'De Locomotief' wordt genoemd omdat de geiser het geluid van een stoomlocomotief produceert.

Geiser produceert het geluid van een stoomlocomotief. 

De Nederlanders hebben hun ontdekking niet verder kunnen ontwikkelen. De Tweede Wereldoorlog brak uit en niet lang daarna werd de Indonesische onafhankelijkheid uitgeroepen. Het project bleef jarenlang stil.

Allereerste geothermische centrale in Indonesië


Het was pas in 1983 toen Indonesië in Kamojang een geothermische centrale bouwde met een vermogen van 30 megawatt. Het is de allereerste geothermische centrale in Indonesië.

De KMJ3-bron is tot nu toe nog steeds toegankelijk voor publiek. Zo ook het gebied eromheen. Het is een geliefde plek voor met name scholieren en lokale dagjestoeristen.

Onzichtbare bewaker 


De warmwaterbronnen verderop zouden een geneeskrachtige werking hebben. De bewaker die er dagelijks zijn ronde doet, vertelt ons dat er nog iemand anders dan hijzelf over de warmwaterbronnen waakt. Wij kunnen diegene niet zien, maar hij of zij is er wel degelijk, enkel zichtbaar voor het oog van de bewaker.

De warmwaterbronnen zouden een geneeskrachtige werking hebben.

De man vraagt ons plaats te nemen op een rotsblok. Voor ons stijgt vanuit de warmwaterbron stoom op. "Is dit een aangename temperatuur voor u?" vraagt hij ons. De stoom is lekker warm, niet te warm en niet te koud.

Ik kan de stoom een aantal graadjes laten dalen."

"Ik kan de stoom een aantal graadjes laten dalen", zegt de man terwijl hij met zijn vingers een ronddraaiende beweging maakt. En waarempel, een koele lucht stijgt uit het niets op. Opnieuw beweegt de man met zijn vingers. De stoom is nu gloeiendheet. De man lacht en vraagt ons plaats te nemen op een ander rotsblok.

De zichtbare bewaker.

"Bent u bekend met accupunctuur?" vraagt hij ons. Ja, we weten wat het is, maar hebben het nooit ondergaan. "Dan moet u dit eens uitproberen. Accupunctuur met waterstralen in plaats van naalden." Dunne straaltjes water prikken in onze rug. Pijnlijk, maar na een tijdje toch wel aangenaam.

Pijnlijk, maar na een tijdje toch wel aangenaam.

Kawah Kamojang is ook dé geschikte plek om leuke en unieke foto's te maken. Dat kan ook wel met al die stoom die uit de bronnen omhoog spuit.

Maak de leukste foto's voor op Facebook, Instagram en noem maar op.

Idyllisch dorpje


De werknemers van de geothermische centrale zijn gehuisvest in een klein dorpje niet ver van de centrale. Het dorpje doet heel idyllisch aan. Het is er rustig, schoon en geordend, compleet met warung makan (eenvoudige eetgelegenheden) en een lagere school.

Rustige weg richting Kawah Kamojang.

Kawah Kamojang ligt zo'n 25 kilometer van Garut en 35 kilometer van Bandung. De makkelijkste manier om bij Kawah Kamojang te komen is per auto. Die zou je bijvoorbeeld in Bandung kunnen huren.