Een van de gevolgen die Indonesië kan ondervinden van de oorlog in Oekraïne is een prijsstijging van graanproducten in het land.‘Instant noedels worden mogelijk duurder’, koppen Indonesische nieuwssites. 


Voor Indonesië, een land waar de schappen in de supermarkt vol staan met verschillende merken en soorten instant noedels, waar elke dag wel een of meerdere reclamespotjes voor instant noedels op de buis verschijnen, en waar, bij het geval van een ramp, instant noedels standaard in een voedselpakket zitten, wel nieuws om in de gaten te houden. 


Grootste graanexporteurs


Rusland en Oekraïne worden ook wel de graanschuren van de wereld genoemd. Beide landen staan namelijk in de top vijf van grootste graanleveranciers ter wereld. 


De oorlog tussen Rusland en Oekraïne zet de distributieketen onder druk en dat heeft weer gevolgen voor de graanexport van beide landen. Een prijsstijging van graanproducten is daardoor onvermijdelijk. En volgens economen kan ook Indonesië de dans niet ontspringen. 


Cijfers van het Indonesische Centraal Bureau voor Statistiek (BPS) laten zien dat Indonesië over het jaar 2020 maar liefst 2,96 miljoen ton graan uit Oekraïne importeerde. Daarmee vormt Oekraïne de belangrijkste graanleverancier van Indonesië. 


Huidige situatie


Kijken we bij online winkels naar de prijs van bijvoorbeeld instant noedels van het merk Indomie, dan zien we dat de vanafprijs voor een zakje Indomie Mi Goreng op 1 maart 2022 zo’n 2000 rupiah bedraagt. In Indonesië worden deze populaire noedels doorgaans verkocht voor prijzen tussen de 2000 en 2800 rupiah per zakje. Van een prijsstijging is op dit moment dus nog geen sprake. 


Maar, zeggen economen, dat de prijzen van instant noedels in Indonesië zullen stijgen, is zo goed als zeker. De vraag is alleen wanneer consumenten hiermee geconfronteerd worden. 


Brood en koekjes


Niet alleen de instant noedels worden duurder. De Indonesische bevolking moet ook rekening houden met prijsstijgingen van andere graanproducten zoals brood, bloem en ontbijtgranen. 


Graan is weliswaar niet het hoofdvoedsel van de ruim 273 miljoen inwoners in Indonesië - dat is nog steeds rijst -, de populariteit van graanproducten is de afgelopen jaren sterk gestegen. 


Op statista.com lezen wij dat Indonesië in de periode 2020-2021 de op een na grootste graanimporteur is ter wereld. Het land importeerde over die periode maar liefst 10,4 miljoen ton graan. Bovenaan de ranglijst staat Egypte, al jaren de grootste graanimporteur ter wereld. 


Kwetsbaar


Indonesië is van oudsher geen graanproducerend land en is daardoor sterk afhankelijk van de import van granen uit landen die wel graan produceren. Die sterke afhankelijkheid maakt Indonesië in tijden van crises - denk daarbij aan de coronacrisis en nu de oorlog in Oekraïne - extra kwetsbaar. 


Indonesië kan die importafhankelijkheid verminderen door zelf granen te verbouwen. 


Weinig animo 


De afgelopen jaren is in het land reeds geëxperimenteerd met de verbouw van granen. Ze stelden de lokale autoriteiten in Tosari (Oost-Java) in 2007 150 hectare land beschikbaar voor de verbouw van granen. 


Dat er nu, 15 jaar later, van die 150 hectare grond slechts 25 hectare wordt gebruikt om graan te verbouwen, laat duidelijk zien dat er onder boeren weinig animo bestaat voor de verbouw van granen. Boeren geven de voorkeur aan de verbouw van aardappelen of groenten, want die leveren meer op. Daarnaast dient graan na de oogst ook bewerkt te worden. Groenten kunnen na de oogst als het ware meteen op de markt worden verkocht. 


Met andere woorden de binnenlandse graanproductie in Indonesië is onvoldoende om in de totale eigen behoefte aan consumptie te voorzien.


Geen tekort


Totdat Indonesië in staat is om zelf in een deel van de eigen graanbehoefte te voorzien, kan het land niet anders dan doorgaan met het importeren van granen. 


Oekraïne is weliswaar de belangrijkste graanleverancier van Indonesië en een prijsstijging van graanproducten is bijna onvermijdelijk. Toch menen economen dat het land zich geen zorgen hoeft te maken voor een tekort aan granen. Andere belangrijke graanleveranciers van Indonesië zijn Argentinië, Canada, Australië en de VS.